بنتونیت
بنتونیت یک ماده معدنی طبیعی از خانواده آلومینوسیلیکات ها است که کانی غالب آن در نوع مرغوب بنتونیت، مونت موریلونیت است. بنتونیت سدیم دارای اندازه ذرات بسیار ریز (کمتر از 0.02 میکرون) که دارای سطح تماس بسیار بالا (800 مترمربع بر گرم) بوده و قابلیت جذب آب تا 5 برابر وزن اولیه خود و افزایش حجم تا 13 برابر حجم خشک اولیه را دارد.
بنتونبت وقتی به 6 برابر حجم اولیه خود می رسد به صورت لزج و غلیظ (ژلاتینی ) درآمده و نه تنها شکل خود را نگه می دارد بلکه در صورت تماس با هر سطحی، به آن می چسبد و در نتیجه می تواند هم مشکل تراکم خاک و هم چسبندگی و اتصال لازم را حل کند.
خاک بنتونیت زمانی که هیدراته می شود به صورت شیمیایی می تواند آب را در داخل خود نگه داشته و به عنوان یه عامل خشک کننده، آب و رطوبت اطراف را با خاصیت مکشی خود جذب کند.
در اثر تماس بنتونیت با نور خورشید سطح بیرونی آن خشک شده و از خروج رطوبت از قسمت های داخلی آن جلوگیری می کند. این ماده رسی نیاز به مواد افزودنی ندارد و فاقد خاصیت خورندگی بوده و خواص آن برای سالیان متمادی ثابت می ماند.
مزیت استفاده از بنتونیت در چاه ارت در مقایسه با ذغال و نمک
- اجرای چاه ارت با استفاده از بنتونیت از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه است، زیرا علاوه بر قیمت پایین تر و کیفیت مناسب تر نسبت به ذغال و نمک، از صرف هزینههای مربوط به تعویض قطعات خورده شده جلوگیری میکند.
- به علت خاصیت خورندگی نمک، پس از مدتی الکترودها به صورت کامل از بین رفته و باید با صرف هزینه نسبت به تعویض الکترودها اقدام نمود. اما بنتونیت موجب خورندگی صفحات و الکترودها نمیشود.
- در اثر بارندگی و آبهای نفوذ کرده به درون خاک، نمک بعد از مدتی شسته شده، به لایههای پایینی زمین منتقل میگردد و مقاومت زمین افزایش پیدا میکند.
- بنتونیت جذب آب بالایی دارد. به همین دلیل برای مدت طولانی رطوبت را در خود نگه می دارد و برای مناطق خشک و کویری مناسب است.
- بالا بودن خاصیت تبادل یونی بنتونیت در مقایسه با مخلوط نمک و ذغال.
- حمل و نقل راحت تر و بهتر بنتونیت در مقایسه با ذغال و نمک.
بنتونیت چاه ارت
مجهز بودن تاسیسات و ساختمان ها به سیستم ارتینگ مطمئن و پایدار کمک بسیاری به عملکرد صحیح دستگاه های الکترونیکی و الکتریکی می کند و از خرابی های ناشی از اضافه ولتاژهای الکترواستاتیک، جریان های اضافی، ولتاژهای ضربه ناشی از صاعقه، میدان مغناطیسی و سوئیچینگ پست های برق تا حد بسیار زیادی جلوگیری می نماید.
بنتونیت چاه ارت در 300% رطوبت (وزن آب به وزن بنتونیت) دارای مقاومتی در حدود 2 اهم بوده که به دلیل تشکیل الکترولیت ناشی از افزودن آب است. آبی که به صورت شیمیایی در بنتونیت نگهداری می شود اجازه می دهد تا اکسید کلسیم و اکسید منیزیم و دیگر نمک های معدنی موجود در آن یونیزه شده و با PH حدود 8.5 تا 10.5 تشکیل یک الکترولیت قوی را بدهد.
بنتونیت با توجه به خواص فوق به عنوان یک الکترولیت بهینه انتخاب می شود. گرچه مواد دیگری نظیر مارکونیت و … قابلیت هایی دارند اما به علت رعایت مسائل ایمنی هنگام مصرف در کار و قیمت بالا در قیاس با بنتونیت در جایگاه پایین تری قرار دارند.
از طرفی دانه بندی فوق العاده ریز و خاصیت تورمی شدید آن در اثر تورم ناشی از آبگیری، تمامی خلل و فرج موجود میان دانه های خود را پر کرده و به تمام سطوح اطراف نیز فشرده می شود و همین موضوع یکی از دلایل پایین بودن مقاومت الکتریکی چاه ارت بنتونیتی است.
نکات اجرایی در استفاده بنتونیت چاه ارت
- کاهش مقاومت حاصل از تجهیزات چاه ارت با بنتونیت به تدریج از یک تا 15 روز (گاها 30 روز) حاصل می شود لذا از کارشناسان محترم درخواست می گردد به منظور رسیدن به اهماژ مناسب و جلوگیری از تاخیر در تحویل پروژه (با حفظ ایمنی لازم و جلوگیری از سرقت سیم و کابل مسی)، اجرای چاه ارت را در اولویت قرار دهند.
- بنتونیت اکتیو شامل ترکیبات مختلف ازجمله اکسید آلومینیوم و کربنات سدیم و فلدسپات بوده و به دلیل جذب رطوبت بالا باعث کاهش مقاومت می شود و به هیچ وجه همراه آن نباید از خاک زغال و نمک استفاده شود. برای تهیه دوغاب بنتونیت بایستی حتما پودر بنتونیت را به تناوب در آب ریخته و حل نمود تا دوغاب حاصله همگن و یکنواخت گردد.
جدول مقاومت مخصوص خاک زمین
نوع خاک زمین | مقاومت مخصوص زمین |
---|---|
خاک باغچه ای (خاک برگ) | 5 الی 50 ( اهم ) |
خاک رسی | 8 الی 50 ( اهم ) |
مخلوط شن و ماسه و رسی | 25 الی 40 ( اهم ) |
خاک شن و ماسه ای | 60 الی 100 ( اهم ) |
خاک سنگلاخی و سنگی | 200 الی 10000 (اهم ) |
انواع بنتونیت چاه ارت
بنتونیت چاه ارت و مواد سوپر نانو اکتیو کاهنده دارای خاصیت جذب بالای آب می باشد . این مواد را دور صفحه مسی میریزند . البته این مواد را با آب باید ترکیب کرده وبه صورت ملات در می آورند . بعد از اینکه این مواد با آب به خوبی ترکیب شد . آن را دور الکترود ارت یا صفحه مسی میریزیم تا وقتی که کاملا صفحه مسی داخل بنتونیت محو شود و بعد از آن بقیه چاه را با خاک رس پر میکنیم . مواد کاهنده سوپر نانو اکتیو کاهنده یا SNAD دارای گواهی تست از دانشگاه تهران می باشد.
مواد کاهنده مقاومت زمین مارک MLO1
مواد کاهنده مقاومت زمین مارک MLO1 دارای گواهی تست از دانشگاه تهران می باشد . این بنتونیت دارای ویژگی های بسیار بالا می باشد . یکی از مزایای این مواد خاصیت جذب بسیار بالای آب می باشد . به طوری که وقتی با آب ترکیبش کنیم حجم آن ۲ برابر میشود . از مزایای دیگر این بنتونیت کم کردن اهم چاه ارت به زیر ۲ اهم می باشد.همچنین این مواد جز لیست نظام مهندسی استان تهران قرار دارد.همچنین از مارک های بنتونیت چاه ارت میتوان به بنتونیت مارک آکان و بنتونیت مارک لوم LOM اشاره کرد .
بنتونیت اکتیودار
بنتونیت چاه ارت مارک آکان TK1 و بنتونیت مارک LOM و بنتونیت CEM و مواد کاهنده مقاومت زمین GIM . این بنتونیت یا مواد کاهنده ها در وندور لیست سازمان نظام مهندسی استان تهران می باشد و دارای استاندارد IEC62561-7 می باشد . بنتونیت مارک MLO1 و مواد نانو اکتیو کاهنده مارک SNAD هم در وندور لیست نظام مهندسی استان تهران می باشد .بنتونیت سوپر اکتیو کاهنده موادی است که دارای جذب بالای آب می باشد و وزن هرکیسه آن ۲۵ کیلوگرم است . ولی مواد سوپر نانو اکتیو کاهنده وزن هر کیسه آن ۱۹ کیلوگزم می باشد و دارای جذب رطوبت بسیار بالایی نسبت به مواد مشابه خود می باشد . قیمت بنتونیت اکتیودار در سایت خانه مس ایران به روز می باشد .
دیدگاهتان را بنویسید